Περιγραφή του αρχαιολογικού χώρου στο Δίον Πιερίας
Ο αρχαιολογικός χώρος του Δίου βρίσκεται στους ανατολικούς πρόποδες του Ολύμπου στην Πιερία, 10 χιλιόμετρα νοτίως της Κατερίνης (Εικόνα 1). Ανήκει στην κοινότητα του σύγχρονου Δίου και καλύπτει έκταση 1.500 στρεμμάτων, η οποία περιλαμβάνει την αρχαία οχυρωμένη πόλη (360 στρέμματα) και την περιοχή των ιερών
Η έκταση του αρχαιολογικού χώρου είναι επίπεδη και καλύπτεται από πλούσια βλάστηση φυλλοβόλων δένδρων. Εντός του χώρου κυλάει ο ποταμός Βαφύρας, ο οποίος στην αρχαιότητα ήταν πλωτός και συνέδεε την πόλη του Δίου με τη θάλασσα. Στις όχθες του αλλά και γύρω από μικρές λιμνούλες, που δημιουργούνται στον χώρο από αναβλύζουσες πηγές, φύεται πλούσια υδροχαρής βλάστηση, δίνοντας μια εικόνα ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς.
Το Δίον, τόπος πανάρχαιας λατρείας του Ολυμπίου Διός, υπήρξε σημαντικό θρησκευτικό κέντρο του μακεδονικού βασιλείου. Στο τέλος του 1ου αι. π.Χ. ιδρύθηκε η ρωμαϊκή αποικία του Δίου, ενώ τον 4ο αι. μ.Χ. η πόλη έγινε έδρα επισκοπής.
Η σημερινή εικόνα του αρχαιολογικού χώρου αποτυπώνει κατά κύριο λόγο την ακμαία ρωμαϊκή και υστερορωμαϊκή φάση του Δίου. Μεγάλο μέρος της έκτασής του δεν έχει ανασκαφεί και βρίσκεται καλυμμένο από επιχώσεις που δημιουργεί η απορροή των βρόχινων υδάτων από τις πλαγιές του Ολύμπου.
Από τα σημαντικότερα και εντυπωσιακότερα μνημεία της αρχαίας πόλης είναι ο πλακοστρωμένος κεντρικός δρόμος που διασχίζει την πόλη με κατεύθυνση βορρά-νότου και συνολικό μήκος 670 μέτρα. Ο κεντρικός δρόμος αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδιασμού με τεμνόμενους οδικούς άξονες που σχηματίζουν οικοδομικά τετράγωνα. Εντός των οικοδομικών τετραγώνων έχουν αποκαλυφτεί δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές κατοικίες (Εικόνα 2).
Έξω από τα τείχη της πόλης και νοτίως αυτής, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε τα ιερά του Δίου, το ελληνιστικό και το ρωμαϊκό θέατρο και το στάδιο. Το ελληνιστικό θέατρο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες χρησιμοποιείται για πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται από το Φεστιβάλ Ολύμπου (Εικόνα 3).
Στην περιοχή των ιερών έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά ιερά, όπως το τέμενος του Ολυμπίου Διός, το ιερό της Δήμητρας, το ιερό του Ασκληπιού, το ιερό του Διός Υψίστου και το ιερό της Ίσιδας (Εικόνα 4).
